Hoe nu verder in Afghanistan / Uruzgan?
Ik wil hier mijn mening geven over de politieke crisis in Nederland vanwege het beëindigen van de Nederlandse militaire missie in Uruzgan. Terwijl de discussie vooral om inhoudelijke redenen zou moeten worden gevoerd, is het uitgemond in een puur politiek machtsspel. Daarbij zijn voor zowel het wel of niet beperkt voortzetten van de Nederlandse missie valide argumenten aan te dragen. Want de Nederlandse missie is zo slecht nog niet voor Afghanistan en ondanks de kabinetscrisis blijft het vraagstuk ‘hoe nu verder?’
Allereerst verdient het standpunt om militair uit Uruzgan te vertrekken respect. De missie zou in eerste instantie twee jaar duren en is daarna (in 2007) met twee jaar verlengd onder de uitdrukkelijke voorwaarde dat deze missie als zodanig in 2010 zal worden beëindigd.
Echter de NAVO en de VS hebben het afgelopen half jaar grote druk uitgeoefend op Nederland om langer te blijven. Heel belangrijk was daarbij het aandringen van de minister van buitenlandse zaken van de Verenigde Staten Hillary Clinton op haar collega Maxime Verhagen. Daarbij is Verhagen een uitgesproken ‘Atlanticus’ die dus uitermate ontvankelijk was voor de argumenten van Clinton cs. Verhagen heeft vooral het CDA voor zijn standpunten weten te winnen. Ook dat is logisch. Verhagen is binnen het CDA heel belangrijk. Het signaal dat Verhagen begin februari in de richting van de NAVO heeft laten uitgaan, was waarschijnlijk te positief gezien de politieke verhoudingen in het Kabinet. Maar even waarschijnlijk heeft de PvdA op het beslissende moment hiertegen onvoldoende hard geageerd.
Toen de brief met het verzoek van de NAVO voor verlenging van de militaire missie er kwam, werd de discussie grimmiger. Beide kampen in de loopgraven. Pure machtspolitiek volgde, waarbij eigen strategische belangen de doorslag gaven. Wouter Bos heeft niet willen buigen voor Maxime Verhagen en de rest van het CDA die hem eerder van draaikonterij beschuldigden. En het CDA laat niet zijn kroonprins vallen. Omdat het hemd nader is dan de rok, werd gekozen voor een kabinetscrisis. En nu vegen beide kampen hun eigen straatje schoon.
Hoe moet het nu verder met Uruzgan? Voortgaan op de huidige weg is geen optie, niet voor Nederland en niet voor de NAVO. De militaristen hebben wel gelijk dat er in Uruzgan geen abrupt einde mag komen aan de militaire bescherming. Er dient hier voor de weg van geleidelijkheid te worden gekozen. Dat is de afgelopen twee jaar onvoldoende tot stand gekomen.
De militaire taak wordt nu terug gegeven aan de NAVO, waar deze ook thuishoort. Nederland heeft zijn deel aan de militaire taak naar behoren vervuld. Door Nederland weer om verlenging te vragen, kiest de NAVO echter voor de voor de NAVO gemakkelijkste weg. Het is nu aan de NAVO om voor adequate vervanging te zorgen. Er zijn nog heel wat NAVO-landen die hier hun steentje aan kunnen bijdragen, maar die zijn blijkbaar niet zo solidair. Maar als de NAVO niet kan zorgen voor zijn eigen taakinvulling, dan mag dat mankeren niet alleen op Nederland afgewenteld worden. Dat is een opgave voor het gehele bondgenootschap.
Wat kan Nederland dan wel nog doen? Naar mijn mening moet Nederland in Afghanistan actief meehelpen bij het zoeken van politieke oplossingen, waarbij de oorlog wordt omgebogen naar vrede. Dit zal een moeizaam en langdurig proces worden, maar bij de laatste Afghanistan-conferentie zijn wel goede stappen gezet. De ontwikkelingshulp in Afghanistan kan worden geïntensiveerd, zodat vooral de gewone bevolking een wat minder uitzichtloos bestaan krijgt. Daarbij horen ook de opleiding van een politiemacht die er op termijn in zal slagen om de orde te handhaven en het meehelpen aan de democratische en maatschappelijke opbouw van het land, onder gemengde politieke machtsverhoudingen. Die ontwikkelingssamenwerking zal in het begin nog moeten plaatsvinden onder de beschermende paraplu van militairen van een ander NAVO-land.
Harrie Winteraeken
Voorzitter Vredesplatform Heerlen
Dit bericht is op dinsdag 23 februari 2010 gepubliceerd op de opiniepagina van Dagblad De Limburger en Limburgs Dagblad onder de titel: “De mening: Winteraeken kritisch over de rol NAVO in Uruzgan-kwestie. Uruzgan-boek niet dicht."
Geen opmerkingen:
Een reactie posten