CDA, kom tot bezinning.
Het Christen-Democratisch Appèl is in 1980 ontstaan uit een fusie van de Gereformeerde Anti-Revolutionaire Partij (ARP), de Nederlands-Hervormde Christen-Historische Unie (CHU) en de Katholieke Volkspartij (KVP). De maatschappelijke visies en de politieke uitvoering van deze partijen hadden veel meer overeenkomsten dan verschillen. Daarbij zorgde het samengaan ook voor een politieke middenpartij, die evenwicht zoekt tussen het sociale en het conservatief economische; de dominee en de koopman. Eigenlijk zou je verwachten dat wat in het DNA van de partij zit, ook in de genen zit van de leden: een zekere mate van evenwicht zoeken.
Door de jaren heen is, althans zeker in de beeldvorming, bij het CDA (Limburg) de hardere, zakelijkere kant gaan domineren over de sociale. Mede omdat linkse partijen zich beter op sociale aspecten profileren, verplaatst het CDA zich in het politieke spectrum wat meer richting VVD.
Dagblad De Limburger berichtte afgelopen donderdag 22 juni op de voorpagina dat het CDA gaat onderzoeken waar de toekomst van de Limburgse Christendemocratie ligt. In overeenstemming met de beste CDA-traditie is het volgens provinciaal voorzitter Harold Schreuder de vraag: ‘Hoe de Limburgse Christendemocratie het beste bij elkaar kan blijven’. Ik vermoed dat hij bij ‘Christendemocratie’ alleen het CDA bedoelt en niet de velen die buiten het CDA mede op basis van Christelijke motieven graag politieke standpunten innemen (de ook in Limburg gestaag groeiende ChristenUnie inbegrepen). Natuurlijk is de onvrede over de huidige politieke situatie voor het CDA de hoofdreden voor dit onderzoek, met als belangrijkste problemen de vluchtelingenstroom en stikstof- en klimaatcrisis.
Bij deze problemen kiezen veel CDA-ers overwegend voor een vergelijkbare richting als de VVD. Dat lijkt hoofdzakelijk te gebeuren uit electorale overwegingen en de nog hardere stellingnames van de PVV, FvD en wat afsplitsingen. Het is roepen om strenger beleid zonder dat er serieuze oplossingen zijn. We hebben een internationaal afsprakenkader via het Vluchtelingenverdrag en de Europese Unie. Daarbij zien we onder andere aan de ramp van de op woensdag 14 juni gekapseisde boot waarbij meer dan 500 vooral vrouwen en kinderen verdronken, waar gemorrel aan de uitgangspunten van het Vluchtelingenverdrag toe leidt. Zo veel doden, dat mag toch geen enkele CDA-er onberoerd laten of zelfs acceptabel beleid vinden. Echter, zolang er niets fundamenteels aan de oorzaken van het vluchten wordt gedaan, waaronder oorlog, schending van mensenrechten en honger door klimaatverandering, is het een zekerheid dat de vluchtelingenstromen alleen maar zullen toenemen.
Ook bij de natuur-, klimaat- en stikstofcrisis brengt het CDA zichzelf politiek meer dan nodig in de problemen. Waar het kabinet tracht zeer zinvolle internationale en nationale wet- en regelgeving te respecteren en alle maatschappelijke belangen te dienen, is het CDA uit op een partijpolitieke confrontatie. Het CDA kiest vanuit een voor deze problemen misplaatst conservatisme voor de intensieve, sterk economisch gerichte gangbare akkerbouw en veeteelt die niet wil veranderen. Het lijkt erop dat het CDA het vertrouwen van een deel van de agrarische sector wil herwinnen, dat inmiddels met al hun aanhang naar de BoerBurgerBeweging is overgestapt. De CDA-keuze is vooral misplaatst omdat iedereen met een beetje gezond verstand weet dat de gangbare landbouwsector als geheel ingrijpend moet veranderen, willen we de achteruitgang van de natuur en de biodiversiteit, het kappen van tropisch regenwoud voor veevoer, het slechte dierenwelzijn, het mestoverschot en de klimaatverandering tegengaan. Die landbouwtransitie is nodig om ons land leefbaar te houden en dat strekt verder dan het weer kunnen verlenen van bouwvergunningen. Maar het is ook nodig om de landbouwsector zelf levensvatbaar houden via ‘kringlooplandbouw’, duurzame ‘regeneratieve landbouw’ en biologische landbouw.
Een aloude tegeltjeswijsheid die op alle CDA-ers van toepassing zou moeten zijn is: ‘God, geef mij kalmte om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen. Moed om te veranderen wat ik kan veranderen. Wijsheid om tussen deze twee onderscheid te maken’. Krachtig stellingnemen bij zaken die niet of moeilijk zijn te beïnvloeden, werkt meestal averechts. Het lijkt ook op Don Quichot’s vechten tegen windmolens. Het CDA bezint zich in Limburg terecht op de koers. Dat het CDA daarbij de nuance hanteert die bij een middenpartij hoort, lijkt mij noodzakelijk, niet alleen voor de eigen gemoedsrust, het voldoen aan het DNA van het CDA, maar ook om electoraal weer bij meer mensen vertrouwenswaardig te worden.
Harrie Winteraeken
Lezer van deze krant (en enthousiast over de koers en de columnisten van deze krant)
Voorzitter van HeerlenMondiaal
Ps. iets ingekort is deze opiniebijdrage door Dagblad De Limburger op 27-6-2023 op de opiniepagina gepubliceerd.
