donderdag 14 november 2013

Overkapping NS-station Heereln € 8,5 miljoen duurder. Wie is verantwoordelijk?




Overkapping NS-station Heerlen € 8,5 miljoen duurder: wie heeft dat laten gebeuren?

Onze regionale kranten Limburgs Dagblad en Dagblad de Limburg berichtten op 13 november jl. dat de betonnen plaat die onlangs is geplaatst om het Maankwartier op het NS-station van Heerlen te kunnen bouwen niet de begrootte € 16,5 miljoen kost, maar € 8,5 miljoen méér. Hier past maar één woord: ongelofelijk! Meer dan de helft duurder. Het lijkt de kostenoverschrijding van het Glaspaleis wel.
En dat wordt bekend gemaakt wanneer het ding net geplaatst is. Over de oorzaken doet ProRail geen mededelingen. Wel wordt er gestecheld over wie de € 8,5 miljoen moet gaan betalen. Waarom wordt nu vooral gekeken hoe dit probleem wordt op gelost met maatschappelijk of overheidsgeld? Of dat er elders binnen Maankwartier wordt bezuinigd? Niet op roltrappen in ieder geval, want die kwamen er toch al niet.

Het bericht roept toch wel heel veel vragen op. Hoe heeft het zo kunnen gebeuren? Werden eerst die betonplaten gelegd en is daarna de rekening gepresenteerd? Is de afgelopen maand de prijs van beton (Maasgrind en –zand plus kalksteen uit de ENCI-groeve) schrikbarend gestegen? Of wist men al van te voren van die prijsstijgingen? Heeft iemand toestemming gegeven om het onder de pet te houden? Is die persoon daarmee ver buiten zijn bevoegdheden getreden dat hij € 8,5 miljoen meer uitgeeft dan is afgesproken bij het gunnen van de opdracht van de aannemer?

Gaat de aannemer BAM Civiel b.v. vrijuit? Die aannemer van de overkapping heeft zijn offerte gebaseerd op het nog eens doorrekenen van het bestek. Hebben zowel de calculators van het bouwplan als die van de aannemer zo ver ernaast gezeten? Als een aannemer het werk krijgt voor de door hem bepaalde prijs, dan verplicht hij zich daartoe het werk voor die prijs uit te voeren. Daar zit zijn mogelijkheid voor winst, maar ook zijn ondernemersrisico.  
BAM Civiel heeft in zijn offerte aangegeven om de overkapping te maken voor ‘slechts’ € 7,5 miljoen! Ze waren daarmee de laagste inschrijver. Hebben zij doelbewust te laag ingeschreven om het werk te krijgen? En nu blijkt dus de plaat meer dan dubbel zo duur te worden. Hoe eerlijk was die inschrijving?

Wordt de overkapping overigens nu net zo duur als de oorspronkelijke € 16,5 miljoen? En als men binnen die berekening blijft, waarom is het dan nu noodzakelijk om geld erbij te zoeken? Of had men de ‘aanbestedingswinst’ al verzilverd of ingecalculeerd? Het inbouwen van dergelijke risico’s is  ongehoord en niet geoorloofd? Maar het is niet de eerste keer dat de prijs voor de besluitvorming doelbewust laag wordt gehouden om het project acceptabel te krijgen. Is hier sprake van misleiding van de gemeenteraad?

Het lijkt vooral tactiek geweest om te wachten met dit bericht  van de kostenoverschrijding tot na het leggen van de plaat. Nu kan men helemaal niet meer terug. Zo wordt het toch wel heel dure bouwgrond. Uitgaande van een oppervlakte van de genoemde 3 voetbalvelden, ofwel 2 hectare: € 16.000.000 / 20.000 m² = € 800 /m². 
Maankwartier is natuurlijk een mooi plan en als het af is, dan is het dan zeer zeker een visitekaartje voor Heerlen. Maar het is een stedenbouwkundig prestigeproject. Er is geen enkele noodzaak om zo duur te bouwen. In Heerlen is er geen sprake van ruimtegebrek. De functies die nu bovenop het station gepland zijn, hadden net zo goed bij het belastingkantoor of bij de CBS-weg gebouwd kunnen worden.

Ik pleit ervoor dat er een onderzoek komt naar de gang van zaken. En als er bestuurders verantwoordelijk zijn, door bepaalde beslissingen te nemen of hun zaakjes niet goed voor elkaar te hebben, dan moet dat helder en duidelijk worden. En ook consequenties krijgen.

Harrie Winteraeken