zaterdag 19 maart 2011

De Vossekuil: herinnering en leergeld?

Vrijdag 18 maart stond er een terugblik in de regionale kranten over de flats van de Vossekuil in de buurt Molenberg (Heerlen). Vier grote woonflats die in de 60er jaren zijn gebouwd en in 1993 weer gesloopt. De woonomgeving en de flats zijn totaal verpauperd. Criminaliteit, drugshandel (er werd heroïne verhandeld vanuit 30 van de 400 appartementen) en asociaal gedrag bedierven het woonklimaat. Andere aspecten waren het hoge aantal mensen met een uitkering, laag opgeleiden, zwak begaafden, armoede, veel mensen van andere etnische afkomst, drugs- en alcoholverslaafden enz. Mensen kregen een stigma dat ze woonden in de Vossekuil, waardoor ze bijvoorbeeld gediscrimineerd werden en minder gemakkelijk werk kregen. Wie weg kon, trok weg, wat weer forse leegstand tot gevolg had en veel illegale bewoning. Het lukte gewone mensen steeds minder om hun waardigheid te behouden. Het was verworden tot een echte probleembuurt.

Er zijn lessen uit te trekken die nu ook van toepassing zijn. Want nu dreigen ook segregatie en eilanden in de samenleving. En daarmee getto’s en tuigdorpen. En niet alleen omdat de bouwkundige staat er zeer slecht is. De enige oplossing van de problemen was toen het slopen van de flats. Alle pogingen van buurtwerk, samenlevingsopbouw, interne verbeteringen, brandbrieven aan de gemeente enz. hebben de flats niet gered en er een leefbare situatie van gemaakt. De onleefbaarheid was in dit geval niet meer om te buigen.
Grote risico’s ontstaan door een te eenzijdig woningtoewijzingsbeleid en het teveel samenbrengen van mensen met problemen of die problemen veroorzaken. Maar ook het ontstaan van buurten met te veel niet-westerse allochtonen die zich te veel afkeren van onze samenleving. De problemen in buurten in Brussel, Antwerpen of het Belgisch Limburgse Genk zijn hier voorbeelden van.

Ergens is er blijkbaar een omslagpunt voor een buurt. Dan is de veerkracht niet meer voldoende en zijn verloedering en verpaupering onomkeerbaar. De belangrijkste les is dat alles op alles moet worden gezet om te voorkomen dat het zo ver komt. Signalen dienen dus op tijd te worden opgevangen en tot actie te leiden. Gecombineerde maatschappelijke actie, die de problemen aan de bron aanpakt. Niet alleen inzet van politie, maar ook het maatschappelijk werk, de woningstichting, stevig buurtwerk enz. Een dergelijke inzet helpt erger te voorkomen. En we hebben er met z’n allen belang bij, want slopen is een te grote (maatschappelijke) kapitaalvernietiging.

Geen opmerkingen: