Pauselijke boodschappen voor actie tegen klimaatverandering.

Op 25 maart (Goede Vrijdag) vond de jaarlijkse Goede Vrijdag-viering plaats van HeerlenMondiaal, Dekenaal Missionair Beraad Heerlen en de Vastenaktie. Dit jaar stond naast de vluchtelingenproblematiek een project van de Vastenaktie in Oeganda centraal.

Het project in Oeganda confronteert ons met een ‘aarde die verwelkt’ door droogte, opwarming en andere ecologische problemen. Daar proberen mensen met water weer vruchtbaarheid te brengen. Wij, onze westerse samenleving, zijn hierin mede partij en betrokkenen: door ons ongelimiteerde gebruik van energie en grondstoffen zijn we mede veroorzakers van uitbuiting van de aarde en de droogte. Maar we kunnen ons ook inzetten voor een noodzakelijke ommekeer.

Niet alleen onze huidige paus Franciscus heeft zich al vrij radicaal uitgesproken voor een andere consumptiepatroon omdat dit noodzakelijk is voor het behoud van de aarde als levensvoorwaarde voor de mens. Paus Franciscus schrijft in zijn encycliek Laudato Si: “In werkelijkheid is de toegang tot veilig drinkwater een wezenlijk, fundamenteel en universeel recht van de mens, omdat dit het overleven van mensen bepaalt en daarom een voorwaarde voor het uitoefenen van de andere rechten van de mens is.”

Ook paus Johannes Paulus II heeft al opgeroepen tot ‘Ecologische bekering’.  Omdat zijn teksten en oproepen nog heel actueel blijken, kunnen ze ons helpen. Paus Johannes Paulus II heeft met zijn profetische uitspraken en zijn charisma vele mensen, gelovigen en anderen,  geïnspireerd en uitgedaagd. Veel van zijn woorden hebben nog niet aan betekenis ingeboet. Ook die op het gebied van duurzaamheid en onze omgang met de aarde ofwel de Schepping niet.

Paus Johannes Paulus II heeft vaak gewezen op de ernst van de milieucrisis en op de noodzaak er vanuit een morele en spirituele dimensie op te reageren. Hij zei onder meer: “We moeten een ecologische bekering stimuleren en ondersteunen met het doel om de mensheid meer gevoelig te maken voor de catastrofe die het hoofd geboden moet worden.”  Voor de inmiddels heilig verklaarde paus biedt “de boetevaardige periode van de Vastentijd een diepgaande les wat betreft eerbiedige omgang met onze leefomgeving.”  (Preken van 2001 en 1996)

Voor mij was dit geen ‘oud’ nieuws. Ik ken de katholieke kerk te veel als een snel verouderend bolwerk dat vooral zichtbaar is door sterk afnemend kerkbezoek en sluiting van kerken. Daarbij hebben de misbruik-misstanden die de afgelopen jaren aan het licht zijn gekomen, veel kapot gemaakt. Maar de katholieke kerk heeft dus nog een paar kanten die wel inspireren. Denk daarbij ook aan pastorale en diacon

ale activiteiten gericht op hulpbehoevenden in onze samenleving. En dus ook aan het wijzen op ieders verantwoordelijkheid om zorgvuldiger met de aarde om te gaan. De kerk als bondgenoot dus. Misschien dat dit gezicht van de katholieke kerk eens wat meer op de voorgrond moet treden.

In dit verband mag ook mijn aanbeveling worden gezien voor  het project van de Vastenaktie in Oeganda, een land dat de laatste decennia toch al veel ellende heeft meegemaakt:

NL21 INGB 0000 0058 50.