maandag 14 maart 2016

29-3 Café Mondiaal: referendum Associatieverdrag Oekraïne



Café Mondiaal, 29ste aflevering.
Dinsdag 29 maart, aanvang 19.30 uur.
Café Frits Pelt, Pancratiusplein, Heerlen – centrum.



Op 6 april wordt het referendum gehouden over de Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne. Een verrassend onderwerp voor een referendum. Het initiatief voor dit referendum werd genomen door het comité ‘Geenpeil’. Geenpeil komt voort uit het Burgercomité-EU, weblog Geenstijl en het Forum voor Democratie van eurocriticus Thierry Baudet. Dit zijn niet direct organisaties waar HeerlenMondiaal zich sterk mee verbonden voelt. Maar ze zijn blijkbaar wel in staat om voor dit referendum afgelopen najaar in vrij korte tijd 450.000 handtekeningen te verzamelen (voor een referendum zijn er 300.000 nodig). En het vraagstuk van referendum zelf verdient zeker onze belangstelling. Daarbij komt dat de meningen ver uiteenlopen. Een discussie waard dus.

We gaan dit referendum van verschillende zijden ‘aanvliegen’. Wat vinden we van de inzet van het instrument referendum? Een goede democratische oefening of een nutteloze actie? Zouden we de moeite nemen om te gaan stemmen, omdat de opkomst toch nooit boven de 30 % komt om het referendum geldig te krijgen? Of is je eigen keuze in ieder geval belangrijk? En kan je niet het risico nemen om te ‘verliezen’ mede door niet te stemmen?
Wat is de achterliggende bedoeling van Geenpeil? Alleen nobele neutrale democratische drijfveren? Of willen ze ‘Europa’ een hak zetten? En bieden ze voor Eurosceptici en de anti-Europese beweging hiermee een podium? En als je in het ‘andere kamp’ zit, moet je dan automatisch ‘voor’ stemmen?

Het is een raadplegend referendum over een overeenkomst die al door alle landen is geratificeerd. Mocht ‘nee’ de uitkomst zijn, wordt dan die goedkeuring weer ingetrokken? Doorbreekt Nederland daarmee de vereiste unanimiteit waardoor het hele verdrag van tafel gaat? Of kunnen kabinet en parlement het verdrag tegen de wil van het volk laten voortbestaan? De hoon van Geenstijl, maar ook van meer democratisch ingestelde mensen zal ongekend groot zijn.

En dan het Associatieverdrag zelf? Wat houdt het in? Wat is de bedoeling? Een gewoon handelsverdrag waar alle partners economische beter van worden, of is het meer? Wat voor voorwaarden zijn er aan verbonden? Gaat het uit van kapitalistische vrijhandel of duurzaam maatschappelijk verantwoord ondernemen? Moeten Mensenrechten worden gerespecteerd?
Dat brengt ons op de Oekraïne zelf. Is het daar een en al corruptie wat de klok slaat? Of is de Oekraïne zichzelf langzaam aan het verbeteren en vraagt dat proces om ondersteuning?

En biedt dat verdrag de Oekraïne ook toekomstperspectief op het lidmaatschap van de Europese Unie? President Petro Porosjenko van de Oekraïne heeft daar al hoge verwachtingen over uitgesproken. Maar onze Mark Rutte houdt de boot af. En is een Oekraïne dat wel aan de voorwaarden van het lidmaatschap voldoet, ook welkom in de EU? Of wordt dat het volgende ‘kapitalistische vreetfestijn dat profiteert van de schuldenhandel’ (LD/DDL 18-2)?
 
Dan zijn er nog wat geopolitieke argumenten, zoals hoe verhoudt de Associatieovereenkomst zich tot buurland Rusland, een grotere handelspartner van de EU én onderhevig aan handelsboycots? Houdt het verdrag Rusland buiten de deur of is het net een extra reden voor Vladimir Poetin om de (militaire) druk op de Oekraïne op te voeren?
En het Oekraïense volk, dat in meerderheid voor is? Ze hebben hiervoor gedemonstreerd op het Maidanplein. Deze opstand leidde in februari 2014 tot de val van de pro Russische president Victor Janoekovitsj. Laat je nu door tegen dit referendum te stemmen het Oekraïense volk in de kou staan?

Al met al is het referendum een ingewikkelde en veelzijdige kwestie. Kunnen we hierover een gefundeerd oordeel vellen? En als we gaan stemmen, welke argumenten gaan dan de doorslag geven? De doorwrochte analyse of de onderbuikgevoelens?
Voldoende stof voor een gesprek tijdens onze volgende Café Mondiaal…. Waarvoor u van harte bent uitgenodigd.

Geen opmerkingen: