Het Schiereiland van Ten Esschen
Meer dan een miljoen jaar geleden stroomde in Zuid-Limburg de Maas van Noorbeek via Vijlen naar Duitsland. Op een gegeven moment heeft de Maas haar loop meer naar het westen verplaatst en is richting noorden gaan stromen. Bij dat verleggen van de loop heeft de Maas een gebied ‘overgeslagen’: het Eiland van Ubachsberg. In dat gebied vinden we geen afzettingen van de Maas.
In de wat verdere toekomst krijgen we wellicht zo’n nieuwe hoogten erbij.
Op de praktijkconferentie Klimaatbestendige Stad gaf de heer Pier Vellinga, voorzitter van de Raad van Bestuur Kennis voor Klimaat (24 januari 2013) een voordracht: “De weersverwachting voor morgen. Het wordt warmer!”. Daarbij gaf hij aan dat sinds het begin van de recente voorspellingen van het klimaatveranderingen, nu zo’n 30 jaar geleden, de gemeten waarden akelig dicht in de buurt komen van de indertijd voorspelde waarden: “De modellen voor het berekenen van de klimaatverandering zijn heel wat nauwkeuriger gebleken dan het voorspellen van de gang van zaken in de economie”.
Wie iets over klimaat zegt, gaat ook in op het smelten van het poolijs en zeespiegelstijgingen. We gaan nu uit van een gemiddelde stijging van 1 à 2 cm per jaar. Dus houden we in Nederland rekening met een stijging van zo’n 2 meter in 2100. Daar zullen we dus ook de veiligheid van Holland op afstemmen door het verhogen van de onze dijken. Dat lijkt een forse maar wel te realiseren inspanning. Ook al moeten ze in West-Nederland ook nog rekening houden met daling van de bodem.
Maar Pier Vellinga gaf natuurlijk ook aan dat het broeikaseffect hier invloed op zal hebben. En het broeikaseffect is voor een belangrijk deel afhankelijk van de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer. Het wordt warmer. Dus zal het smelten van het ijs op de Noordpool, van Groenland en vooral Antarctica versnellen. Hij zei dat de stijging van de zee waarschijnlijk in de toekomst exponentieel sneller zal gaan, zo van 1 à 2, naar 4 en naar 8 cm per jaar.
Terugkijkend naar vroegere warme periodes, hebben geologen uitgedokterd dat toen de aarde ijsvrij was. Maar ook dat de concentraties CO2 in de atmosfeer min of meer gelijk waren aan wat we nu al met het verstoken van de fossiele brandstoffen hebben bereikt. De belangrijkste randvoorwaarde voor de komende klimaatverandering hebben we nu al met zijn allen gelegd. Het enige wat nog wat trager is, is het smelten van het ijs zelf.
Het is dus een kwestie van tijd dat de aarde weer ijsvrij wordt. En dat heeft echt forse consequenties voor de stijging van de zeespiegel. Die zal oplopen tot 70 meter!
Het zeewater zal bij voltooiing van de ijsvrije aarde in Zuid-Limburg in de dalen van de beekdalen van de Geul en de Geleenbeek komen. De beekdalhellingen zullen de nieuwe kust vormen. Mijn woonplek, het buurtschap Ten Esschen, zal als een landtong in zee steken: het ‘Schiereiland van Ten Esschen’. Omringt door zee in de voormalige dalen van de Geleenbeek en de Caumerbeek.
Nu zou ik, gezien mijn leeftijd, me hier niet druk over hoeven te maken. Maar een waterbeheerder heeft over het algemeen meer oog voor de lange termijn dan een politicus. En ik kijk toch al regelmatig met een ‘helikopter blik’ wat verder om me heen, dan mijn persoonlijke leefwereld. Daarbij wordt van ‘strategen’ steeds vaker gevraagd om ‘uit de doos’ te denken. Daarom hierbij bijna geheel belangeloos (het moet natuurlijk niet te druk worden in Ten Esschen), mijn oplossing voor het redden van Holland.
Ik constateer dat we hartstikke verkeerd bezig zijn met de huidige manier van denken ter bescherming van het land door het verhogen van de dijken. Hierdoor laten we het water buitendijks steeds hoger komen. Als je zo door wil gaan moet je 70 meter hoge dijken maken om de zee en de rivieren. We kunnen veel beter ons land regelmatig laten overstromen. Iedere keer zal zich een laagje slib afzetten. Zo groeit het landoppervlak geleidelijk mee met de zeespiegelstijging. Nederland heeft tenslotte zo ook de laatste zeespiegelstijging sinds het Pleistoceen kunnen bijhouden. Hier en daar is dat ook gebeurd met veenvorming, maar moerassen zijn niet zo’n handige plek om een drukke samenleving als de onze in stand te houden.
Nu kunnen we als Zuid-Limburg natuurlijk weer ons ‘steentje’ aan de instandhouding van Holland bijdragen door mee als bron te fungeren van al dat materiaal dat nodig is om het westen op te hogen. Kwestie van de bodemerosie van onze löss niet te hard bestrijden. En dat lijkt ons wel redelijk te lukken. Maar niet te veel erosie natuurlijk, want mijn Schiereiland van Ten Esschen moet natuurlijk wel hoog genoeg blijven.
Ik denk dat we het beste een beroep kunnen doen op de Zwitsers: de Alpen afbreken en via de Rijn naar onze streken overbrengen. 'Gewoon' stevig hoogwater afwachten en geen dijken in stand houden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten