Misbruik maken van een herdenking.
Op 15 augustus wordt het einde van de Tweede Wereldoorlog herdacht. Op 15 augustus 1945 capituleerde Japan en eindigde dus ook de Japanse bezetting in toenmalig Nederlands-Indië. De Nationale Herdenking die dit jaar in Den Haag werd gehouden, geeft aan: “Op 15 augustus staan we stil bij het einde van de Tweede Wereldoorlog voor het Koninkrijk der Nederlanden en herdenken we alle slachtoffers van de oorlog tegen Japan en de Japanse bezetting van Nederlands-Indië. De oorlogservaringen en de grootschalige ontheemding die volgde werken door tot op de dag van vandaag bij inmiddels 2 miljoen Nederlanders met een Indisch oorlogsverhaal in de familie en ook in onze samenleving als geheel.”
Er werden in Nederland meer dan 50 herdenkingen gehouden. In Heerlen vond deze herdenking plaats bij het Indië monument in de Ingenieur Dingertuin van het ABP. Het Vredesplatform Heerlen was met een delegatie aanwezig bij deze herdenking.
Op meer plaatsen, waaronder Heerlen, werden ook de slachtoffers van de onafhankelijkheidsoorlog (bersiap periode) van Indonesië herdacht. Op zich is dat goed, maar we moeten wel beseffen dat men zich hier geen slachtofferrol aanmeet of dat anderszins de rol van Nederland en het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger wordt goedgepraat.
Op 17 februari 2022 is het onderzoek ‘Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië, 1945-1950’ gepresenteerd. Dit zijn de resultaten van een gezamenlijk onderzoeksprogramma van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV), het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) en het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies. Aan het onderzoek hebben ook de Universtas Gadjah Mada (UGM) van Yogyakarta Indonesië en het Institute for Advanced Study in the Humanities and Social Sciences (NIAS) meegewerkt.
“Het onderzoek heeft uitgewezen dat het overgrote deel van de verantwoordelijken aan Nederlandse kant – politici, officieren, ambtenaren, rechters en andere betrokkenen – wel degelijk kennis had of kon hebben van het stelselmatig gebruik van extreem geweld, maar in gezamenlijkheid bereid was dit te tolereren, te rechtvaardigen, te verhullen en onbestraft te laten.” “Op alle niveaus was er bereidheid de geschreven en ongeschreven rechtsregels en het eigen rechtsgevoel opzij te zetten.” Meer informatie vindt u onder andere op de website van het NIOD: https://www.niod.nl/nl/projecten/onafhankelijkheid-dekolonisatie-geweld-en-oorlog-indonesie-1945-1950
Op de Dam in Amsterdam heeft de Stichting Indisch Platform 2.0 op 15 augustus een herdenking georganiseerd. Een van de gastsprekers was Palmyra Westerling, dochter van kapitein Raymond Westerling. Zij pleitte voor eerherstel en erkenning voor haar vader. Echter, kapitein Westerling heeft persoonlijk en er zijn onder zijn bevel massa-executies van Indonesiërs uitgevoerd. Volgens de ‘methode Westerling’ werden meedogenloos honderden weerloze mensen standrechtelijk vermoord. Het pleiten voor eerherstel van kapitein Westerling is volledig respectloos ten opzichte van de door hem vermoorde mensen en hun nazaten.
Dat deze herdenking mag worden misbruikt voor het uitdragen van dergelijke opvattingen, getuigt ook van een moedwillig ontkennen van de geschiedkundig vastgestelde waarheid. Het is diep triest dat de organiserende Stichting Indisch Platform 2.0 hiervoor een podium biedt.
Maar er gaan van deze provocatie en hoe discussies in onze samenleving tegenwoordig steeds vaker gevoerd worden, ook belangrijk signalen uit. Palmyra Westerling geeft mee de schuld van deze discussie aan de ‘mainstream media’ die ze een verlengstuk van de overheid noemt. Dat komt meer voor: stickers en andere uitingen van ‘NOS is fake news’. Met het diskwalificeren van niet-welgevallige nieuwsmedia kan men zijn eigen ‘waarheid’ creëren. Een boosaardige ontwikkeling. Het is juist nu erg belangrijk dat respectvol wordt herdacht, maar dat men wel alert blijft op ongefundeerde geschiedvervalsing.
Nederlanders rechtvaardigden indertijd in Indonesië ook oorlogsmisdaden omdat ze de Indonesiërs als minderwaardig, als tweederangs mensen beschouwden. Dat superioriteitsgevoel is ook nu nog herkenbaar in onze samenleving als racisme en fascisme: het ongenuanceerd onderscheid maken tussen groepen mensen op basis van onder andere geloof en herkomst en deze diskwalificeren. Dergelijke kwade gedachten en meningen moeten voor ons eveneens een signaal zijn: ze moeten worden bestreden ter bescherming van een vreedzame samenleving.
Harrie Winteraeken
Voorzitter Vredesplatform Heerlen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten