Fietsers geen voorrang op rotonde Beersdalweg Heerlen

Fietsers krijgen geen voorrang op rotonde Beersdalweg.

De Fietsersbond afdeling Parkstad Limburg heeft de afgelopen tijd een stevige discussie gevoerd met de gemeente Heerlen over voorrang voor fietsers op rotondes met tweerichtingen fietspaden en in het bijzonder op de nieuwe knookrotonde aan de Beersdalweg. Dit is een ingewikkelde verkeerssituatie met op- en afritten van de stadsautoweg Antwerpseweg, de belangrijkste toegangsweg naar de Woonboulevard (In de Cramer) en de toegangsweg tot een klein bedrijventerrein Ten Esschen (Handelsstraat). Het zuidelijke deel van deze knookrotonde is al klaar, het noordelijke deel wordt deze maanden aangelegd.

Voor fietsers is het kruispunt vooral van belang vanwege het moeten oversteken van de Beersdalweg op de route Hoensbroek – Heerlen en anderzijds de route naar Ten Esschen, Retersbeek en Voerendaal. Voor de fietsers en voetgangers die de Beersdalweg kruisen, wordt een brug aangelegd. Dat is natuurlijk prima. Voor het verkeer dat de Antwerpseweg wil kruisen is/wordt er aan een zijde een tweerichtingen fietspad aangelegd.

Ondanks fors aandringen van de Fietsersbond geeft de gemeente de fietser geen voorrang op deze rotondes. De gemeente geeft vooral het argument van veiligheid, in het bijzonder voor de fietsers die bij de kruising van het tweerichtingen fietspad met de afrit van rechts komen. Daar rekent het van de autoweg afkomende verkeer niet op. Maar, hoewel niet uitgesproken, lijkt het erop dat de gemeente ook (en vooral?) de doorstroming van het autoverkeer niet wil vertragen.
De Fietsersbond vindt dat hier het snelverkeer onterecht ruim baan heeft gekregen. Ook hier zou de fietser voorrang moeten krijgen. Echter ook tijdens het halfjaarlijkse overleg met wethouder Jos Offermans werd hier geen overeenstemming over bereikt.

Argumenten van de Fietsersbond:
1. Bij grote rotondes en capaciteitsrotondes zou er eigenlijk een tunnel of brug moeten zijn. De hoogste voorkeur zou dus ook een fietsbrug zijn op de route naar Voerendaal. Hier is echter geen ruimte voor. Nu wordt er gekozen voor een tweerichtingen fietspad wat (verderop) extra oversteken betekent en de ook voor fietsers ongewenste situatie oplevert van tweerichtingen kruisen van de op- en afritten. De fietser levert dus al dubbel in en zou dus niet ook nog de voorrang moeten inleveren.
2. De Fietsersbond is voorstander van uniformiteit bij de weginrichting. Dat is ook het algemene beleid van de gemeente Heerlen. Afgesproken is dat de fietser voorrang heeft op rotondes in de bebouwde kom en geen voorrang er buiten. Deze rotonde ligt binnen de bebouwde kom. Daarbij groeit ook het aantal ‘moeilijke’ rotondes, zodat de bestuurders daar ook meer ervaring mee krijgen. De meeste automobilisten hebben ook baat bij uniformiteit en handelen er ook naar. Bij de afrit, die al gereed is, krijgt de fietser regelmatig voorrang. Je kunt er als fietser echter bij een andere voorrangsregeling niet op gokken!
3. Veiligheid is een groot goed, maar deze is niet specifiek gediend met het uit de voorrang halen van de fietser. Daarmee is het voor de fietser veel moeilijker, vooral bij druk verkeer, om over te steken. Er is bij de afrit een smalle middengeleider. De veiligheid is meer gediend met het afremmen van het snelverkeer, dat enkele meters verder toch voorrang moet geven aan het verkeer op de rotonde en dus niet hard meer hoeft te rijden (wellicht een stopstreep toepassen?).
4. De inrichting en de wegmarkering van de kruising van het fietspad kan stevig worden geaccentueerd met een verhoogde aanleg (50 km drempel), rood asfalt, zebra ervoor, haaientanden en voorrangsborden, eventueel met een oranje knipperlicht.
5. Bij de afrit zou vooral voor de van rechts komende (brom)fietser de aanloop naar de rotonde ‘afremmend’ kunnen worden ingericht, bijvoorbeeld met een haakse bocht en met een bord ‘gevaarlijke kruising’.
6. Bij de oprit naar de Antwerpseweg is er voor het snelverkeer sprake van een overzichtelijke situatie, zeker wat betreft de tegemoetkomende fietser. Nu krijgt echter het snelverkeer vrij baan en wordt het aangemoedigd om de snelheid te verhogen voordat het de oprit oprijdt. Het wordt nu vooral hier moeilijk en ook gevaarlijker voor rechtdoorgaande fietsers om het begin van de oprit over te steken. Als het druk is, en dat is deze kruising het grootste deel van de dag, dan kan je er als fietser beter wegblijven.
7. Het aantal fietsers op deze weg is over het algemeen gering, zodat van noemenswaardige vertragingen bij het autoverkeer geen sprake zal zijn.
8. De gemeente is van mening dat de zwakkere positie van de fietser wordt benadrukt door hem uit de voorrang te halen. Dit dwingt de fietser om oplettender te rijden en verkleint de kans op ongevallen. Ofwel, je dwingt de fietser om niet over te steken alvorens er ook echt gelegenheid is. Naar onze mening dient ook het snelverkeer oplettend te rijden en daar zijn snelheid aan aan te passen. Nu wordt de verantwoordelijkheid te veel bij de zwakkere verkeersdeelnemer, de fietser, gelegd, dus ook een deel van de verantwoordelijkheid van het snelverkeer om veilig en oplettend te rijden. Zo slaat de balans de verkeerde kant uit.

De Fietsersbond is van mening dat conform de algemene richtlijn van de ‘fietser in de voorrang op rotondes binnen de bebouwde kom’ eerst alle mogelijke maatregelen moeten worden genomen om de fietser te faciliteren. De fietser is de zwakkere verkeersdeelnemer die deze steun nodig heeft. En de gemeente heeft ook het stimuleren van het fietsen als beleid. Pas als de inrichting echt niet mogelijk is ten faveure van de fietser, dan zou de gemeente een andere inrichting kunnen overwegen, waarbij de fietser uit de voorrang wordt gehouden. Zover zijn we bij deze reconstructie nog niet.

Echter, de gemeente kiest voor een meer pragmatische oplossing. Het fietsverkeer van en naar Voerendaal en Ten Esschen wordt ondanks het aanleggen van een mooi dubbelzijdig fietspad ontmoedigd om deze route te nemen (zeker in de spits). De fietser kan beter de fietsbrug nemen bij Nieuw Lotbroek of het fietstunneltje bij de Woonboulevard, voor menigeen omrijden dus.
Het zal niet eenvoudig worden om de voorrangssituatie bij de Beersdalweg nog in het voordeel van de fietsers te wijzigen. Maar wellicht biedt de komst van een nieuwe wethouder binnenkort een nieuwe kans. En laten we er in ieder geval vanuit gaan dat de keuze bij de Beersdalweg die ene uitzondering op de regel blijft en dat in Heerlen de fietser conform algemeen aanvaarde uitgangspunten voor weginrichting voorrang krijgt / behoudt op rotondes, de gewone en de wat moeilijkere.