Geen investeringen meer in productie clusterbommen, wat volgt?

Vanaf 1 januari mogen Nederlandse banken niet langer investeren in de productie, verkoop en distributie van clusterbommen. De clustermunitie is een vliegtuigbom of granaat die in de lucht uiteenspat in tientallen kleine bommetjes. Ze zijn omstreden omdat ze veel burgerslachtoffers eisen. Zo zijn in Syrië in november nog 10 kinderen omgekomen door een clusterbom.
De Verenigde Staten van Amerika en China produceren clusterbommen. Tot voor kort investeerden de Nederlandse banken ABN AMRO, ING en Rabobank plus AEGON geld in de productie van clustermunitie. Voor een deel deden ze dat gecamoufleerd via buitenlandse dochterbedrijven. Vanaf 1 januari geldt een formeel verbod en bij overtredingen kan de overheid boetes opleggen. Aldus een bericht in de kranten Dagblad De Limburger en Limburgs Dagblad van 29 december, aangevuld met informatie van IKV Pax Christi.

Het besluit is een sluitstuk op een langdurig diplomatiek proces. Op 3 december 2008 ondertekende Nederland de Oslo Conventie over Clustermunitie. Heel wat landen gingen Nederland al voor, gestart door België in maart 2007.

Het bovenstaande is zonder meer goed nieuws, ook al is het ‘maar’ een tweede stap. Al lang geleden werd met redelijk succes het verbod op chemische en biologische wapens ingezet, al dreigt het gebruik hiervan nu weer in Syrië.
Maar dit verbod op investeren in clusterbommen is ook een ommezwaai waarbij het economische gewin het verliest van humanitaire overwegingen. Dat schept precedenten? Want clustermunitie is niet het enige weerzinwekkende oorlogstuig dat veel (onschuldige) slachtoffers maakt.
Een ander voorbeeld zijn landmijnen of anti-personeelsmijnen. Tegen landmijnen wordt ook al geruime tijd actie gevoerd. In 1997 is een internationaal verdrag opgesteld op het verbod van de productie, opslag en het gebruik van landmijnen dat mede is ondertekend door Nederland. Nederland zou de volgende stap kunnen zetten door ook voor landmijnen een investeringsverbod af te kondigen.

De logisch volgende stap is natuurlijk een algeheel verbod op de productie maar ook renovatie of verbetering van kernwapens. Hier wordt al sinds de eind 70er jaren van de vorige eeuw actie tegen gevoerd. En op 2 november jl. heeft de actiegroep Campagne tegen Wapenhandel nog geprotesteerd bij het ABP aan de Oude Lindestraat 70 in Heerlen omdat dit pensioenfonds in kernwapens belegt. Er zijn nog altijd zo’n 25.000 kernwapens waarvan er duizenden op scherp staan. Ook op de vliegbasis Volkel (in de Brabantse Peel) liggen nog steeds atoombommen opgeslagen. Kernwapens zijn eveneens niets en niemand ontziend. Hun kracht is zo vernietigend dat bij gebruik ervan nooit kan worden voorkomen dat er vele onschuldige burgerslachtoffers zullen vallen. Investeren in kernwapens is net zo immoreel als in landmijnen of clustermunitie. Alleen moet ons kabinet die conclusie nog trekken.

Een zeer zwaar te nemen hobbel in het verminderen van al dat onmenselijke wapentuig zijn onze economische vrienden de VS en China. Die landen lopen achter bij het ondertekenen van deze internationale ontwapeningsverdragen. Amerikanen houden blijkbaar nog te veel van hun wapens, ook al vinden er in de VS bovenmatig veel moordpartijen plaats. Zij geloven nog in ‘gewapende vrede’. Wapens zijn blijkbaar een soort afleidingsmanoeuvre omdat ze denken dat wapens nog steeds de vredesstichter en –bewaarder te zijn van de hele wereld. Beide landen houden ook vast aan de doodstraf en hebben bovengemiddeld veel burgers in hun gevangenissen zitten.

En als binnenkort de kernwapens de wereld uit zijn, dan zijn er nog zoveel andere wapens die de vrede bedreigen… Maar jammer genoeg zijn dit zeer langdurige processen die met kleine stapjes in de goede richting gezet worden. Vasthoudend zijn, is het gebod.