Café
Mondiaal, 29ste aflevering.
Dinsdag 29 maart,
aanvang 19.30 uur.
Café Frits Pelt, Pancratiusplein,
Heerlen – centrum.
Op 6 april wordt het
referendum gehouden over de Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en
Oekraïne. Een verrassend onderwerp voor een referendum. Het initiatief voor dit
referendum werd genomen door het comité ‘Geenpeil’. Geenpeil komt voort uit het
Burgercomité-EU, weblog Geenstijl en het Forum voor Democratie van eurocriticus
Thierry Baudet. Dit zijn niet direct organisaties waar HeerlenMondiaal zich
sterk mee verbonden voelt. Maar ze zijn blijkbaar wel in staat om voor dit
referendum afgelopen najaar in vrij korte tijd 450.000 handtekeningen te
verzamelen (voor een referendum zijn er 300.000 nodig). En het vraagstuk van
referendum zelf verdient zeker onze belangstelling. Daarbij komt dat de
meningen ver uiteenlopen. Een discussie waard dus.
We gaan dit referendum
van verschillende zijden ‘aanvliegen’. Wat vinden we van de inzet van het
instrument referendum? Een goede democratische oefening of een nutteloze actie?
Zouden we de moeite nemen om te gaan stemmen, omdat de opkomst toch nooit boven
de 30 % komt om het referendum geldig te krijgen? Of is je eigen keuze in ieder
geval belangrijk? En kan je niet het risico nemen om te ‘verliezen’ mede door
niet te stemmen?
Wat is de
achterliggende bedoeling van Geenpeil? Alleen nobele neutrale democratische
drijfveren? Of willen ze ‘Europa’ een hak zetten? En bieden ze voor Eurosceptici
en de anti-Europese beweging hiermee een podium? En als je in
het ‘andere kamp’ zit, moet je dan automatisch ‘voor’ stemmen?
Het is een raadplegend
referendum over een overeenkomst die al door alle landen is geratificeerd.
Mocht ‘nee’ de uitkomst zijn, wordt dan die goedkeuring weer ingetrokken?
Doorbreekt Nederland daarmee de vereiste unanimiteit waardoor het hele verdrag
van tafel gaat? Of kunnen kabinet en parlement het verdrag tegen de wil van het
volk laten voortbestaan? De hoon van Geenstijl, maar ook van meer democratisch
ingestelde mensen zal ongekend groot zijn.
En dan het Associatieverdrag
zelf? Wat houdt het in? Wat is de bedoeling? Een gewoon handelsverdrag waar
alle partners economische beter van worden, of is het meer? Wat voor
voorwaarden zijn er aan verbonden? Gaat het uit van kapitalistische vrijhandel
of duurzaam maatschappelijk verantwoord ondernemen? Moeten Mensenrechten worden
gerespecteerd?
Dat brengt ons op de
Oekraïne zelf. Is het daar een en al corruptie wat de klok slaat? Of is de
Oekraïne zichzelf langzaam aan het verbeteren en vraagt dat proces om
ondersteuning?
En biedt dat verdrag de
Oekraïne ook toekomstperspectief op het lidmaatschap van de Europese Unie? President
Petro Porosjenko van de Oekraïne heeft daar al hoge
verwachtingen over uitgesproken. Maar onze Mark Rutte houdt de boot af. En is
een Oekraïne dat wel aan de voorwaarden van het lidmaatschap voldoet, ook
welkom in de EU? Of wordt dat het volgende ‘kapitalistische vreetfestijn dat
profiteert van de schuldenhandel’ (LD/DDL 18-2)?
Dan zijn er nog wat geopolitieke
argumenten, zoals hoe verhoudt de Associatieovereenkomst zich tot buurland
Rusland, een grotere handelspartner van de EU én onderhevig aan handelsboycots?
Houdt het verdrag Rusland buiten de deur of is het net een extra reden voor
Vladimir Poetin om de (militaire) druk op de Oekraïne op te voeren?
En het Oekraïense volk, dat in
meerderheid voor is? Ze hebben hiervoor gedemonstreerd op het Maidanplein. Deze
opstand leidde in februari 2014 tot de val van de pro Russische president
Victor Janoekovitsj. Laat je nu door tegen dit referendum te stemmen het
Oekraïense volk in de kou staan?
Al met al is het
referendum een ingewikkelde en veelzijdige kwestie. Kunnen we hierover een
gefundeerd oordeel vellen? En als we gaan stemmen, welke argumenten gaan dan de
doorslag geven? De doorwrochte analyse of de onderbuikgevoelens?
Voldoende stof voor een
gesprek tijdens onze volgende Café Mondiaal…. Waarvoor u van harte bent uitgenodigd.