Café Mondiaal 11-2 gespreksthema: Hoe verder na 'Keulen'?

Persbericht

 

Café Mondiaal, 27^ste aflevering.

Donderdag 11 februari 2016, aanvang 19.30 uur.

Café Beerkompanie (de Opkamer), Pancratiusplein, Heerlen

 

Thema: Hoe verder na “Keulen”?

De media berichten er volop over: de Oudejaarsperikelen in Keulen… Maar veel vragen blijven: wat is er nu eigenlijk gebeurd – wat zijn de feiten? En vooral: wat leert ons deze mix van gebeurtenissen, meningen en verklaringen voor de toekomst? Als HeerlenMondiaal willen we hier over praten met belangstellende ‘meedenkers’ in ons volgende Café Mondiaal.

De komst en het toelaten van vluchtelingen is opnieuw in een stroomversnelling gekomen. De felheid in het debat is vooral bij tegenstanders flink toegenomen. De vragen en de onzekerheidsgevoelens nemen toe. En deze worden listig opgeblazen. Simpele antwoorden staan zoals steeds voor de deur: “grenzen dicht”, “het is de Islam”, “zo zijn (die) mannen” enz. Maar naast het vluchtelingendebat is er ook het op onbeschofte en respectloze wijze omgegaan met vrouwen.

Deze Café Mondiaal willen we achter de ‘feiten’ kijken: bij voorbeeld: waarom men probeerde de aanrandingen in de doofpot te stoppen? Wie waren deze criminele bendes en wat bezielde hen? Wat heeft dit van doen met ‘asielzoekers‘, met religie en cultuur?

Welke lering kunnen we trekken uit de gebeurtenissen? Bij voorbeeld: hoe werken vooroordelen en racisme? Worden zaken uit hun verband gerukt en uitvergroot? Hoe kunnen we hier tegen in gaan? Hoe kunnen we werken aan een betere integratie en verdwaalde mannen/vrouwen meer perspectieven bieden binnen onze samenleving? Hoe de kansen voor achtergestelde autochtone inwoners verbeteren? Hoe te leren leven met onzekerheid enz.? Maar ook wat moet er (wereldwijd) gebeuren om te waarborgen dat vrouwen volledig worden gerespecteerd?

******************************************************************************************************

Achtergrondinformatie:

·         Deze aflevering van Café Mondiaal wordt georganiseerd door HeerlenMondiaal. Na een korte inleiding van Wim van Kempen is Harrie Winteraeken zoals altijd de gespreksleider.

·         Café Mondiaal beoogt verdieping te geven aan inhoudelijke thema’s, die betrekking hebben op mondiale problemen: ontwikkelingsproblematiek, verdeling armoede en rijkdom, vredesvraagstukken, klimaat- en milieuproblemen, enz. De bijeenkomsten bestaan behalve uit een korte inleiding, vooral uit gesprek en discussie. Er wordt over het algemeen geen gebruik gemaakt van ‘ingevlogen deskundigen’, maar alle aanwezigen krijgen desgewenst de gelegenheid om hun zegje te doen. De bijeenkomsten zijn zelf niet specifiek gericht op resultaat, maar men kan wel inspiratie en motivatie opdoen om met een bepaald thema aan de slag te gaan.

Respect voor vrouwen. En wat zit er achter 'Keulen'?

Respect voor vrouwen – wat zit er achter ‘Keulen’?

De aanrandingen en berovingen van vrouwen in Keulen en enkele andere steden in Duitsland in de nieuwjaarsnacht zijn vooral een uiting van gebrek aan respect voor vrouwen. Barbaarsheid en geweld tegen vrouwen komen zeer wijd verbreid voor. In veel culturen en samenlevingen staan vrouwen weliswaar in een achtergestelde positie maar geweld is bijna nergens de norm (wellicht op besnijdenis na). Toch heeft wereldwijd eenderde van de vrouwen seksueel geweld moeten ondergaan. Ook in onze samenleving is geweld tegen vrouwen veel te veel voorkomend. Zo is 45 % van de Nederlandse vrouwen slachtoffer geweest van lichamelijk of seksueel geweld. Daarvan heeft 1 op de 8 vrouwen te maken gehad met seksueel geweld, velen door bekenden. En dat te bedenken dat geweld, van pesten tot incest, mensen voor de rest van het leven belast.

Het blijft dan ook hard nodig dat de Millenniumdoelen voor verbetering van de positie van vrouwen worden voortgezet in de nieuwe Duurzame Ontwikkelingsdoelen en in het bijzonder de kernwaarde ‘Gerechtigheid, voor veilige en vredige samenlevingen met sterke instituten’. 

Het geweld tegen vrouwen is te algemeen om het voor een belangrijk deel aan religie toe te kunnen schrijven. De hoofdstromen van de wereldreligies prediken geweldloosheid en respect voor de medemens. Een belangrijkere oorzaak is waarschijnlijk machtsuitoefening. Zo denk ik dat in Keulen een kleine minderheid maar wel een forse groep (allochtone) jongeren hiertoe in staat is omdat ze blijkbaar anders aankijken tegen seksualiteit en relaties en zo een gebrek aan normbesef hebben van onze algemeen geaccepteerde waarden bij de omgang met vrouwen. Neem ook de onbeschofte actievoerders tegen de vestiging van een asielzoekerscentrum in het Brabantse Steenbergen die tegen een voorstandster schreeuwden: “Daar moet een piemel in”.

Op Twitter circuleerde het bericht dat de Keulse politie 100 mensen had gecontroleerd op hun identiteit en daar zaten 8 asielzoekers tussen. Ook bleek dat een groot deel van deze jongens van Marokkaanse oorsprong was en of illegaal in Duitsland was of er asiel had aangevraagd. Dit zijn waarschijnlijk jongeren die thuis weinig perspectief hebben en hier hun geluk of welvaart komen zoeken. Maar het zijn in Keulen waarschijnlijk geen of weinig recente vluchtelingen geweest uit oorlogsgebieden zoals Syrië e.d.

Het lijkt er sterk op dat de koppeling van deze geweldsgolf met de huidige problematiek van oorlogsvluchtelingen slechts ten dele terecht is. En dat deze koppeling uitvergroot is?

Toch kan ik het niet begrijpen en verklaren waarom (enkele?) asielzoekers zich hiermee hebben ingelaten. Vluchtelingen zouden toch slimmer moeten zijn? Ze zouden toch enigszins het besef moeten hebben dat ze volledig afhankelijk zijn van de goedwillendheid van onze samenleving. En dat je die samenleving niet moet bruuskeren omdat je daarmee je eigen positie en die van vele mede-vluchtelingen schade doet.

Het zijn waarschijnlijk min of meer georganiseerde acties geweest. Door wie? Zijn die (recente) vluchtelingen dan deels misleid of misbruikt door mensen die de tweedracht in de samenleving ten opzichte van vluchtelingen willen vergroten? Is hun voorgespiegeld dat hun gedrag wel geoorloofd is in onze cultuur? Kregen ze briefjes in de handen gedrukt met beledigende kreten, terwijl ze wat anders vroegen?

Generaliseren is in kwesties als deze gevaarlijk. Vaak wordt door de felste tegenstanders van de opvang van asielzoekers de gehele groep gestigmatiseerd op basis van misdragingen van kleine percentages. Men vergroot een kleine waarheid of een bepaald aspect uit tot een algemeenheid. Misdragingen bepalen wel het beeld mede omdat er hiervoor bovenmatig veel aandacht in de media is (vergelijk het met het aantal malen dat er geen problemen waren, of het aantal relschoppers met het aantal vrijwilligers). Daarmee kapen of gijzelen ze ook de discussie. Het is natuurlijk noodzakelijk om die kleine groep geweldplegers fors aan te pakken. Maar ook om hun deels wel geldende inhoudelijke argumenten of naar voren gebrachte feiten goed te pareren en daarmee tegenstanders de wind uit de zeilen te nemen. En zeker niet de feiten te verdoezelen.

Onlangs is gebleken dat weliswaar relatief veel jongeren met een asiel-achtergrond zich misdragen. Maar als je de aard en hoeveelheid misdragingen vergelijkt met die van autochtone jongeren in een kansarme positie, dan zijn jonge asielanten die in dezelfde maatschappelijke positie verkeren, gemiddeld weer een stuk minder crimineel. Zo bleek dus dat de sociaaleconomische status (armoede, laag opgeleid, zonder baan en relatie) een veel grotere invloed heeft dan de culturele achtergrond.

Hopelijk biedt een gedegen onderzoek naar de motieven van de daders en het mogelijke georganiseerde karakter hier duidelijkheid. Maar laten we beseffen dat hoewel het grote groepen zijn geweest, het ook een kleine minderheid was. We moeten ervoor waken dat ze beeldbepalend worden voor alle vluchtelingen. Filosoof en hoogleraar Paul van Tongeren schreef op 23 oktober 2015 in Trouw dat het woord ‘vluchteling’ lange tijd gebruikt werd voor iemand die ontheemd was en dus hulp nodig had. Nu, aldus Van Tongeren, heeft het woord de betekenis gekregen van ‘iemand die ons bedreigt’. Ik vind dat niet de grote meerderheid van de vluchtelingen het slachtoffer mag worden van die negatieve perceptie.