Heerlen: aanvallen op raadsleden Petermann en Leers zijn deels afleidingsmanoeuvre

Aanvallen op Petermann, Leers en Van de Mortel zijn deels afleidingsmanoeuvre?

Al een hele poos is de Heerlense gemeenteraad in beroering. Er is veel gekrakeel over en weer en er wordt gedreigd met rechtszaken. De oorsprong van de onenigheid is gelegen in kritiek op enkele grote politiek-inhoudelijke ontwikkelingen in en nabij het centrum van Heerlen.

In een blog geplaatst op de website van de SP op 1 november wordt het als volgt gesteld: “Al jaren voeren een klein deel van de vastgoedwereld en enkele raadsleden een heftige campagne tegen nieuwe ontwikkelingen in het centrum van Heerlen. Zij bewerken zoveel mogelijk mensen met onjuiste informatie, hele en halve onwaarheden en beschadigen Heerlen daarbij ernstig. De campagne wordt aangevoerd door de Amsterdamse vastgoedbelegger Van de Mortel.”

Later in het stuk wordt overigens erkend dat Jos van de Mortel mag vechten voor zijn eigen belangen.

Het zal best zo zijn dat de raadsleden Christian Petermann en Roel Leers hier en daar ernaast zitten en ook zo nu en dan nogal onbeholpen te werk gaan, maar in hoofdlijnen hebben ze heel terecht grote pijnpunten naar voren gebracht. Met de persoonlijke aanvallen lijkt het er echter sterk op dat in het bijzonder de SP de aandacht wil afleiden van de inhoud. En Ron Meijer kan deze kritiek niet gebruiken tijdens zijn campagne voor het voorzitterschap van de landelijke SP.

De bestuurders lijken niet tegen inhoudelijke kritiek te kunnen en hebben moeite met het rechtvaardigen van enkele eerdere beslissingen. Deze beslissingen zijn waarschijnlijk genomen op basis van bestuurlijke keuzes, waarbij er geen zorgvuldige en evenwichtige afweging heeft plaatsgevonden.

Het eerste voorbeeld is de doorverkoop van het oude CBS-gebouw en de aansluitende gemeentelijke steun aan de koper. Het is inmiddels duidelijk dat dit onvoldoende doordacht en bestuurlijk erdoor gedrukt is. Ik denk dat bij de SP de consternatie hierover groot zou zijn geweest als niet haar eigen wethouder Riet de Wit verantwoordelijk was. Nu moest Roel Leers zich voor de rechter verantwoorden omdat hij wezenlijke informatie openbaarde. En het openbaar worden van deze informatie was volkomen gerechtvaardigd gezien de bestuurlijke context van gewenste transparantie en dus het niet verdoezelen van op zijn minst discutabele besluiten.  De rechter heeft Roel Leers overigens van alle blaam gezuiverd.

Het tweede punt is het verder vergroten van het winkelvloeroppervlak in het centrum van Heerlen. Ik doel hier op de Plu, waar de Primark zich zal vestigen. De Primark zal zeker een forse aantrekkingskracht hebben en als winkel een behoorlijk aantal jaren economisch goed draaien. Maar er is al jaren een teveel aan winkelvloeroppervlak in Heerlen en Parkstad Limburg en de leegstand is nu al groot. Zie bijvoorbeeld ook het winkelcentrumplan van Kerkrade al met de grootst  mogelijke moeite tot stand komt (waarbij de pessimist en/of de realist zegt dat het nooit meer wat wordt?). Maar al vele jaren negeren bestuurders de inzichten van de retailnota’s van Parkstad Limburg en houden vast aan ongefundeerd ‘groeidenken’. En de laatste jaren wordt het overschot aan winkelvloeroppervlak alleen maar erger met de sterke omzetgroei van het winkelen via websites. 

Op zich is een beleid gericht op een compact en wellicht kleiner winkelcentrum niet verkeerd, maar het zomaar geheel willen sluiten en slopen van winkelcentrum ’t Loon als gevolg van de gedeeltelijke verzakking, was een brug te ver. Dit zou een koude sanering en een forse kapitaalvernietiging tot gevolg hebben gehad.  En dan is het overigens weinig geloofwaardig dat dan tegelijkertijd nieuwe grootschalige winkels in de Plu en het Maankwartier worden gepland.

Nu Arcus zijn plek heeft gevonden naast Zuyd Hogeschool op Terworm, is de kritiek geenszins verstomd over het verlies van levendigheid in het winkelcentrum. En deze kritiek komt niet van de minsten. Daar werd al ten tijde van de besluitvorming over de nieuwbouw van Arcus (ook een keuze van Riet de Wit) uitdrukkelijk voor gewaarschuwd. Maar ook hier is er sprake van politiek erdoor gedouwde besluiten.

Of het Maankwartier een succes wordt, zal de tijd wel leren. Maar de vestiging van een extra grote Jumbo supermarkt zal zeker negatieve consequenties hebben voor de vele kleinere supermarkten in buurt- en wijkwinkelcentra. Want ook bij de supermarkten is al jaren het aanbod groter dan dat er koopkracht is.

Daarbij is het uit financieel oogpunt volstrekt niet logisch om in onze streek te bouwen op zeer dure bouwgrond, terwijl er voldoende open plekken in de omgeving zijn. Ik doel hier op de overkapping van de rails in het midden van het Maankwartier. Het mag dan architectonisch en stedenbouwkundig een aardig hoogstandje zijn, de investeringen voor deze bouwplek zijn mede vanwege de terechte veiligheidsvoorschriften buiten proportioneel.

Daarbij komt dat die plaat ook nog miljoenen duurder werd dan oorspronkelijk bij de aanbesteding was geoffreerd. Door het onderzoek naar wie hiervoor verantwoordelijk was, geheim te houden, werd het over de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014 heen getild. 

Met dergelijke fundamentele problemen, waaronder ook het gekunstelde ‘verhuizen’ van het nieuwe stadskantoor van de Plu naar het Maankwartier, mag het niet verwonderlijk zijn dat het Maankwartier ook veel kritiek krijgt.

Dat is niet simpel af te doen met ‘Heerlen kwaad willen doen’. Omdat veel kritiek is onderbouwd met economische argumenten, is deze eerder goed bedoeld. En zou je met even veel recht kunnen stellen dat een aantal van de voorgaande ontwikkelingen en de bijbehorende politieke besluiten de gemeente financieel en maatschappelijk meer kwaad dan goed hebben gedaan.