Woningmarkt is gebaat bij beperking hypotheekrenteaftrek.

De huizenprijzen daalden fors de laatste twee jaar (wel met regionale verschillen). Er wisselden ook weinig huizen van eigenaar. Dit najaar is er een kleine opleving in het aantal transacties. Dat wordt verklaard door de wijziging van de mogelijkheden voor de hypotheekrenteaftrek. Vanaf 1 januari 2013 kan bij nieuw afgesloten hypotheken de rente alleen nog van de belasting worden afgetrokken als ook de hypotheek wordt afgelost. In 30 jaar moet de hypotheek afgelost zijn. (Nu mag de hypotheek nog maar voor de helft aflossingsvrij zijn, als men in aanmerking wil komen voor de Nationale Hypotheek Garantie en een wat lagere rente).

Rente én aflossing hebben natuurlijk hogere maandlasten tot gevolg dan wanneer men alleen rente betaalt en het totale hypotheekbedrag in stand houdt. Veel mensen willen graag lage maandlasten en zo weinig mogelijk belasting betalen. Makelaars bevelen het nu kopen van een huis zelfs aan maar die hebben wel belang bij een hogere omzet.
Echter, is het wel verstandig? Waarom nemen mensen nog een extra risico om de uiterste mogelijkheden te benutten van aflossingsvrije hypotheken, vaak met erg risicovolle beleggingsconstructies? Hebben deze mensen dan de laatste tijd de krant niet gelezen of anderszins het nieuws gevolgd? Worden zij de laatste slachtoffers van de mooie verkooppraatjes van de hypotheekverstrekkers?

De lagere aftrekbaarheid van hypotheekrente levert de schatkist (op termijn) miljarden op. Maar de kabinetsmaatregelen zijn óók bedoeld als veiligheidsklep voor huizenbezitters en zeker voor de mensen die het onderste uit de kan willen hebben en een maximale hypotheek nemen. Als de huizenprijzen verder dalen, dan zullen veel mensen die hun hypotheek niet aflossen, fors in de problemen komen als ze hun huis weer willen verkopen. Want iemand die een huis koopt, moet zich realiseren dat hij vanaf dat moment weer potentieel verkoper is van zijn huis. Huizen die minder waard zijn dan de hypotheek, staan ‘onder water’. Dat zijn er al honderdduizenden. Zolang men niet verkoopt is dat niet zo’n probleem. Maar bij verkoop blijft een restschuld over die tot tienduizenden euro’s kan oplopen. Niks aan de hand als je voldoende zeker inkomen hebt. Maar heel veel mensen hebben die zekerheid niet meer….

Men zou vanaf 1 januari bij hetzelfde inkomen zo’n 5 tot 10 % minder hypotheek krijgen. Maar de maandlasten zijn de laatste jaren al lager doordat de huizen goedkoper zijn geworden en de rente vrij laag is. De verminderde belastingaftrek wordt de komende jaren waarschijnlijk gecompenseerd door de lagere rentekosten. Moet dan de volledige aftrekbaarheid van de belastingen de doorslag geven? Het is gewoon verstandiger om ‘net als vroeger’ af te lossen. Dat heeft als bijkomend voordeel dat je echt eigendom vormt. En dat is weer mooi meegenomen in een tijd waarin ook de pensioenen niet meer de zekerheid van vroeger bieden.

Makelaars verwachten dat na 1 januari 2013 de huizenprijzen weer verder gaan dalen. Het is voorlopig nog een ‘kopersmarkt’. Een voorzichtigere koper heeft dus alle tijd om het huis te zoeken wat (financieel) bij hem past. In deze onzekere tijden bouwt de aflossende huizenbezitter wat meer zekerheid in. En als de mensen beseffen dat ze minder risico’s lopen, dan trekt de woningmarkt vanzelf weer aan.