Panama Papers: belasting betalen voor dummies

Ik moet mijn belastingformulier nog invullen. 1 april is 1 mei geworden en daar maak ik gebruik van. Ik haast me niet omdat ik andere zaken belangrijker vind, bijvoorbeeld het schrijven van dit stukje. De Panama Papers zijn natuurlijk de aanleiding: het lekken van 11,5 miljoen documenten van de op drie na grootste ‘offshore law firm’ Mossack Fonseca. Het bedrijf treedt op als agent voor de eigenaren van meer dan 200.000 bedrijven waarvan nu zo’n 13.000 mensen bekend zijn gemaakt. Het netwerk van Mossack Fonseca is enorm en wat er aan geld in omgaat is amper te bevatten. En dan zijn er nog drie grotere en hoeveel kleinere sjoemelbanken? Ontzettend veel rijken betalen blijkbaar graag weinig of geen belasting. Daarbij doet belasting betalen rijke mensen over het algemeen weinig pijn.

Deze korte verhandeling over belasting betalen moet een bijdrage leveren aan het indammen van de besmettelijke ziekte ‘hebzucht’, zodat gewone mensen deze niet oplopen.

Belastingen zijn uitermate belangrijk voor onze samenleving. Ze zijn de grootste bron van inkomsten van de overheid. We klagen bijna allemaal over de uitgaven van onze overheid en we stellen ook hoge eisen aan het uitvoeringsniveau, maar voor niets gaat de zon op. Met onze belastingeuro’s houdt onze overheid onze maatschappij op vele wijzen en in de volle breedte draaiend. We maken ook allemaal in  meer of mindere mate gebruik van al die voorzieningen. En ondanks ons gemopper en verdere aandrang tot verbeteringen, leven we in een maatschappij die met alle positieve facetten in de top tien van de wereld staat. Ga maar eens kijken in arme landen, waar de situatie in veel opzichten erg schrijnend is, mede vanwege de belastingontwijking van de rijke elites en multinationals aldaar.

Al kan ook dat beter, het betalen van belasting is ook heel redelijk verdeeld. We betalen erg vaak belasting, maar daardoor blijft de hoeveelheid redelijk binnen de perken. We betalen belastingen en accijnzen over onze inkomsten, bijna alle goederen en diensten die we kopen, erfenissen,  winst, aandelen, genotsmiddelen, benzine, kansspelen, aan gemeente en waterschap enz.

Deze spreiding maakt het draaglijk en sommige belastingen zijn meer en andere minder vermijdbaar. De heffingen zijn over het algemeen ook redelijk solidair. Rijke(re) mensen betalen meer belasting dan armere. Voor onredelijke gevallen zijn er soms uitzonderingen. Zo krijgen de armste medemensen terecht een aantal belastingen kwijt gescholden . En het is een mooie geste van onze belastingheffer dat giften aan goede doelen deels zijn vrijgesteld. Zo ‘betaalt’ onze overheid toch mooi mee aan wat we privé belangrijk vinden voor ons allen.

Door je te realiseren hoe belangrijk belastingen zijn, beseft u ook dat belastingontwijkers weinig sociaal zijn. Zij hebben geen boodschap aan de kloof tussen arm en rijk en dat er veel te veel armoede in de wereld is. Ze stellen zichzelf en hun eigenbelang hoger dan het maatschappelijke belang. Hoewel ze waarschijnlijk een hoge dunk van zichzelf en hun ‘prestaties’ hebben, zijn het profiteurs zonder veel gemeenschapszin. U mag ze gerust minachten. Zo houd u ook een goed gevoel over aan het invullen van uw belastingformulier. En onder het motto ‘we zijn wél goed, maar niet gek’ betaalt u blijmoedig de belasting die u opgelegd wordt. Daarbij hopen we dat die belastingontwijkers allemaal worden aangepakt, want dat scheelt ons in de beurs. En op nieuwe wetten die de belastingen nog eerlijker verdelen.

Wat vind ik zelf van de Associatieovereenkomst met de Oekraïne?

En wat vind ik zelf van de Associatieovereenkomst met de Oekraïne?

Ik heb in een eerdere bijdrage op 1 maart 2016 op deze blog  betoogd dat het een moeilijk onderwerp is met veel argumenten voor en tegen. En daarbij was ik verre van volledig. Wat me opvalt is dat tegenstanders vaak de problemen benadrukken die ‘wij’ mede in de Oekraïne zullen veroorzaken, maar die hun oorsprong deels ook hebben in zaken die we hier ook nog niet volledig voor elkaar hebben. Zo zag ik een enorme  kippenboerderij met slechtere levensomstandigheden (plofkippen) dan hier, of meer giftige landbouw (Monsanto). Zomaar voorbeelden die met talrijke andere problemen kunnen worden aangevuld. Ik noem nog de veel slechtere verdeling van de rijkdom en welvaart dan in Nederland en de nog veel te veel aanwezige corruptie. Plus de verdeeldheid binnen Oekraïne van het westelijk deel en het oosten dat veel meer op Rusland is georiënteerd. 

Voor de grote problemen in Oekraïne wil ik zeker niet de ogen voor sluiten, maar hier zijn mijn drie argumenten die voor mij doorslaggevend zijn om vóór het referendum te gaan stemmen:

·         Een grote meerderheid van de Oekraïense bevolking is voor. Voor is een stem voor solidariteit. Onder andere met de mensen die via de protesten op het Maidanplein hebben gestreden voor deze overeenkomst en tegen een slecht regime. Ze zijn er in de Oekraïne nog lang niet, maar ‘tegen’ betekent dat je deze mensen laat vallen als een baksteen.

·         Er is erg veel nog niet op orde in de Oekraïne, maar ik ben ervan overtuigd dat ‘we’ met deze associatieovereenkomst een positievere invloed kunnen uitoefenen op wat er in Oekraïne nog allemaal moet verbeteren. Als we het verdrag afwijzen, zeggen we eigenlijk dat ze maar in hun eigen sop gaar koken.

·         Dit is een overeenkomst met een onafhankelijk land, namelijk de Oekraïne. En dus niet Rusland. Toen de ondertekening van de associatieovereenkomst door de Oekraïne zelf speelde, heeft Rusland het land gedestabiliseerd en zelfs aangevallen. Nu, een paar jaar later is het verdrag op zich realiteit, ondanks de bemoeienis van Rusland, maar dat Rusland nu wel als realiteit heeft geaccepteerd. Alleen Nederland heeft (toevallig) nog een referendum. Dat zal voor Vladimir Poetin geen expliciete reden meer zijn om zijn oorlog in Oost-Oekraïne te hervatten.

En dan  moet me nog van het hart dat ik niet zo graag bij de rechts-populistische tegenstanders wil horen, waaronder de initiatiefnemers van dit referendum. De wereld en vooral de omgangsvormen die zij over het algemeen propageren zijn de mijne niet.

Daarom ook vind ik het onbegrijpelijk dat de SP zo hardvochtig tegen is. Het is natuurlijk wel onderdeel van de rol die ze in de Nederlandse politiek willen spelen. Maar ik vind het een zwaktebod dat ze deze samenwerkingsovereenkomst afwijzen om vervolgens wel samenwerking aan te bieden.

Pauselijke boodschappen voor actie tegen klimaatverandering.

Op 25 maart (Goede Vrijdag) vond de jaarlijkse Goede Vrijdag-viering plaats van HeerlenMondiaal, Dekenaal Missionair Beraad Heerlen en de Vastenaktie. Dit jaar stond naast de vluchtelingenproblematiek een project van de Vastenaktie in Oeganda centraal.

Het project in Oeganda confronteert ons met een ‘aarde die verwelkt’ door droogte, opwarming en andere ecologische problemen. Daar proberen mensen met water weer vruchtbaarheid te brengen. Wij, onze westerse samenleving, zijn hierin mede partij en betrokkenen: door ons ongelimiteerde gebruik van energie en grondstoffen zijn we mede veroorzakers van uitbuiting van de aarde en de droogte. Maar we kunnen ons ook inzetten voor een noodzakelijke ommekeer.

Niet alleen onze huidige paus Franciscus heeft zich al vrij radicaal uitgesproken voor een andere consumptiepatroon omdat dit noodzakelijk is voor het behoud van de aarde als levensvoorwaarde voor de mens. Paus Franciscus schrijft in zijn encycliek Laudato Si: “In werkelijkheid is de toegang tot veilig drinkwater een wezenlijk, fundamenteel en universeel recht van de mens, omdat dit het overleven van mensen bepaalt en daarom een voorwaarde voor het uitoefenen van de andere rechten van de mens is.”

Ook paus Johannes Paulus II heeft al opgeroepen tot ‘Ecologische bekering’.  Omdat zijn teksten en oproepen nog heel actueel blijken, kunnen ze ons helpen. Paus Johannes Paulus II heeft met zijn profetische uitspraken en zijn charisma vele mensen, gelovigen en anderen,  geïnspireerd en uitgedaagd. Veel van zijn woorden hebben nog niet aan betekenis ingeboet. Ook die op het gebied van duurzaamheid en onze omgang met de aarde ofwel de Schepping niet.

Paus Johannes Paulus II heeft vaak gewezen op de ernst van de milieucrisis en op de noodzaak er vanuit een morele en spirituele dimensie op te reageren. Hij zei onder meer: “We moeten een ecologische bekering stimuleren en ondersteunen met het doel om de mensheid meer gevoelig te maken voor de catastrofe die het hoofd geboden moet worden.”  Voor de inmiddels heilig verklaarde paus biedt “de boetevaardige periode van de Vastentijd een diepgaande les wat betreft eerbiedige omgang met onze leefomgeving.”  (Preken van 2001 en 1996)

Voor mij was dit geen ‘oud’ nieuws. Ik ken de katholieke kerk te veel als een snel verouderend bolwerk dat vooral zichtbaar is door sterk afnemend kerkbezoek en sluiting van kerken. Daarbij hebben de misbruik-misstanden die de afgelopen jaren aan het licht zijn gekomen, veel kapot gemaakt. Maar de katholieke kerk heeft dus nog een paar kanten die wel inspireren. Denk daarbij ook aan pastorale en diacon

ale activiteiten gericht op hulpbehoevenden in onze samenleving. En dus ook aan het wijzen op ieders verantwoordelijkheid om zorgvuldiger met de aarde om te gaan. De kerk als bondgenoot dus. Misschien dat dit gezicht van de katholieke kerk eens wat meer op de voorgrond moet treden.

In dit verband mag ook mijn aanbeveling worden gezien voor  het project van de Vastenaktie in Oeganda, een land dat de laatste decennia toch al veel ellende heeft meegemaakt:

NL21 INGB 0000 0058 50.

Nieuw referendum Voor TTIP of CETA in voorbereiding?

Voor het TTIP of CETA is een nieuw referendum in voorbereiding?

Het ene handelsverdrag is het andere niet. Zo houden het Transatlantic Trade and Investment Partnership TTIP met de Verenigde Staten van Amerika en de vergelijkbare Comprehensive Economic and Trade Agreement CETA met Canada de gemoederen al een poos bezig. Er is al een Europees Burgerinitiatief tegen TTIP en CETA geweest. Volgens de tegenstanders is TTIP een aanval op de democratie. TTIP en introduceert geheime arbitrage, waardoor grote bedrijven miljardenclaims kunnen neerleggen bij overheden als die nieuw beleid aannemen dat de bedrijfswinsten aantast.

Nederland een van de weinige landen waar het mogelijk is om een referendum over TTIP en CETA af te dwingen. Een groep maatschappelijke organisaties, waaronder Milieudefensie, Foodwatch, Meer Democratie en het Transnational Institute, bereidt nu zo’n referendum voor.  Daarvoor zijn ze een petitie gestart waarin een referendum geëist wordt. Dat is echter nog wat vroeg omdat voor een referendum TTIP en/of CETA door het Nederlandse parlement moeten zijn goedgekeurd.

De petitie is dus een voorbode. Met deze petitie kunnen de organisaties verder de druk verhogen op onder andere minister Lilianne Ploumen en de Europese Commissie om TTIP in de huidige vorm van tafel te krijgen. Maar als TTIP toch wordt goedgekeurd, dan kunnen zij eenvoudig contact opnemen met alle ondertekenaars om hen te mobiliseren om ook voor het ‘echte’ referendum te tekenen. Als 300.000 Nederlanders dat dan doen, dan is de regering verplicht om een referendum uit te schrijven.

De petitie is te tekenen op www.ttip-referendum.nl. Van harte aanbevolen.

Bas Eickhout stemt voor Associatieovereenkomst EU - Oekraïne

GroenLinks Europarlementariër Bas Eickhout stemt voor de Associatieovereenkomst met de Oekraïne

“De vraag is uiteindelijk simpel: wil je dat de EU nauwer samenwerkt met Oekraïne of niet? Als Europa – en als Nederland – hebben wij veel baat bij een democratisch en stabiel buurland. Het verdrag gaat vooral over handel, maar ik vind de politieke hoofdstukken belangrijker: ondersteuning bij de opbouw van een rechtstaat, bij de bestrijding van corruptie. Het past in een goede Europese traditie van het versterken van de buurlanden. Oekraïne kan zo’n verdrag ook prima met Rusland sluiten. Poetin roept dat Oekraïne moet kiezen tussen Europa of Rusland, maar ik weiger mee te gaan in zijn retoriek. Rusland probeert haar buurlanden juist te verzwakken. Bovendien laten verschillende peilingen zien dat de meerderheid in Oekraïne nauwere samenwerking met Europa wil. Zeggenschap is ook een belangrijk democratisch principe.”