Apple
aanspreken op slechte arbeidsomstandigheden.
Een dikke
maand geleden kreeg ik van mijn werk een nieuwe telefoon (in bruikleen): een
Apple iPhone 5. Sjiek dingetje, wel even wennen, maar het kan veel meer dan ik
nu denk nodig te hebben. Enkele weken later kreeg ik van de provincie een iPad
(ook in bruikleen). Ook sjiek. En ik heb er de eerste centimeter papier en enkele
tientallen postzegels al mee uitgespaard.
En dan staat
er donderdag 17 juli in onze Limburgse kranten dat de Inspectie Sociale Zaken
en Werkgelegenheid (voorheen Arbeidsinspectie) is gestart met controles bij het
bedrijf Pegatron in Breda. Pegatron repareert in opdracht van Apple iPhones uit
de halve wereld. De arbeidsomstandigheden in de Bredase vestiging zijn ver
beneden de maat. De rechten van de medewerkers, die vooral afkomstig zijn van
uitzendbureaus zijn, moeten een geheimhoudingsverklaring ondertekenen.
Vakbonden staan buitenspel en intern klagen betekent einde contract. Niet van
deze tijd.
Pegatron heeft
zijn oorsprong in Taiwan. Het bedrijf kwam vorig jaar ook al in opspraak vanwege
belabberde arbeidsomstandigheden. In een Chinese vestiging van Pegatron
overleed november vorig jaar de 15-jarige Shi Zhaokun aan een longontsteking.
In de eerste drie weken dat hij meewerkte aan de productie van iPhones 5c heeft
hij 79, 77 en 75 uur gewerkt. Daarna melde hij zich ziek.
In juli 2013
verscheen over drie Chinese vestigingen van de Taiwanese Apple-leverancier al
een rapport van China Labor Watch, een in de Verenigde Staten gevestigde mensenrechtenorganisatie.
Ze ontdekten er 86 overtredingen van de Chinese wetgeving, die internationaal
toch al niet als bijzonder streng geldt. Op de werkvloer was onder meer sprake
van kinderarbeid, discriminatie, verplicht overwerken en te lange werkdagen,
slechte arbeidsomstandigheden en veiligheidsovertredingen.
Volgens de
directeur van China Labor Watch is Pegatron nog erger dan Foxconn. Foxconn is
het bedrijf dat voorheen veel voor Apple werkte. Het werd berucht vanwege de
vele zelfmoorden. Aldus Limburgs Dagblad en Dagblad De Limburger.
Apple dus.
Ik kijk nu met andere ogen aan tegen mijn iPhone en iPad. Uitgerekend Apple.
Dat bedrijf dat zo’n hoge standaarden zegt na te streven. Waarvan eigenaren aan
grootschalige liefdadigheid doen. Waar op het hoofdkantoor zo modern gewerkt
wordt. Apple is een van de rijkste en winstgevendste bedrijven ter wereld. Een
voorbeeldig bedrijf. Althans dat houden ze ons voor.
Men maakt zich
de laatste tijd wel meer druk over arbeidsomstandigheden en
ketenaansprakelijkheid bij producten in onze winkels. Denk aan de
kledingindustrie in veel Aziatische ontwikkelingslanden. Hier en daar lijkt bij
deze bedrijven enig bewustzijn te ontstaan dat het zo niet langer kan. De
eerste verbeteringen zijn geconstateerd.
Wat heeft
Apple het in verhouding veel gemakkelijker dan de kledingproductie die
plaatsvindt bij ontelbare bedrijven, ateliers en thuiswerkers. Apple heeft slechts
enkele producten en producenten waar ze hoge eisen stellen aan de wijze waarop
die producten foutloos worden gemaakt. Daar moet toch controle mogelijk zijn
dat ook de overige arbeidsomstandigheden aan de maat zijn. Want wantoestanden
zoals hierboven beschreven heeft Apple toch niet nodig om economisch te
overleven?
Consumenten
kunnen Apple onder druk zetten om het blazoen op te poetsen. Dat brengt mij bij
‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’. Veel bedrijven en
overheidsinstellingen willen ook op deze wijze verantwoording afleggen over hun
functioneren. Daar hoort ook de keten van inkoop van producten bij en de keuze voor
het ene of het andere product. Beantwoordt het product niet alleen aan
technische specificaties, maar is het ook een ‘schoon’ product? Is het
geproduceerd zonder milieuvervuiling, hebben medewerkers een redelijk loon en beantwoorden
de arbeidsomstandigheden tenminste aan de wettelijke eisen?
Het is voor
consumenten en inkopers ondoenlijk om dat allemaal voor ieder product zelf uit
te zoeken. Want wie zegt dat bijvoorbeeld Samsung zoveel beter is dan Apple?
Maar samen moet dat kunnen. Via consumentenorganisaties, vakbonden en
onafhankelijke onderzoeksorganisaties zoals het hierboven genoemde China Labor
Watch. Dergelijke organisaties moeten hiervoor in de gelegenheid worden
gesteld. Ze hebben steun nodig zonder hun onafhankelijkheid aan te tasten.
Publiciteit over misstanden en dan daarnaar handelen door consumenten,
bedrijven en overheden moeten verbeteringen bewerkstelligen. Als de betreffende
bedrijven zoals in dit geval Apple, niet snel uit zichzelf al orde op zaken
stellen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten