Aanvallen op
Petermann, Leers en Van de Mortel zijn deels afleidingsmanoeuvre?
Al een hele
poos is de Heerlense gemeenteraad in beroering. Er is veel gekrakeel over en
weer en er wordt gedreigd met rechtszaken. De oorsprong van de onenigheid is
gelegen in kritiek op enkele grote politiek-inhoudelijke ontwikkelingen in en
nabij het centrum van Heerlen.
In een blog
geplaatst op de website van de SP op 1 november wordt het als volgt gesteld:
“Al jaren voeren een klein deel van de vastgoedwereld en enkele raadsleden een
heftige campagne tegen nieuwe ontwikkelingen in het centrum van Heerlen. Zij
bewerken zoveel mogelijk mensen met onjuiste informatie, hele en halve
onwaarheden en beschadigen Heerlen daarbij ernstig. De campagne wordt
aangevoerd door de Amsterdamse vastgoedbelegger Van de Mortel.”
Later in het
stuk wordt overigens erkend dat Jos van de Mortel mag vechten voor zijn eigen
belangen.
Het zal best
zo zijn dat de raadsleden Christian Petermann en Roel Leers hier en daar
ernaast zitten en ook zo nu en dan nogal onbeholpen te werk gaan, maar in
hoofdlijnen hebben ze heel terecht grote pijnpunten naar voren gebracht. Met de
persoonlijke aanvallen lijkt het er echter sterk op dat in het bijzonder de SP
de aandacht wil afleiden van de inhoud. En Ron Meijer kan deze kritiek niet
gebruiken tijdens zijn campagne voor het voorzitterschap van de landelijke SP.
De
bestuurders lijken niet tegen inhoudelijke kritiek te kunnen en hebben moeite
met het rechtvaardigen van enkele eerdere beslissingen. Deze beslissingen zijn
waarschijnlijk genomen op basis van bestuurlijke keuzes, waarbij er geen
zorgvuldige en evenwichtige afweging heeft plaatsgevonden.
Het eerste
voorbeeld is de doorverkoop van het oude CBS-gebouw en de aansluitende
gemeentelijke steun aan de koper. Het is inmiddels duidelijk dat dit
onvoldoende doordacht en bestuurlijk erdoor gedrukt is. Ik denk dat bij de SP
de consternatie hierover groot zou zijn geweest als niet haar eigen wethouder
Riet de Wit verantwoordelijk was. Nu moest Roel Leers zich voor de rechter
verantwoorden omdat hij wezenlijke informatie openbaarde. En het openbaar
worden van deze informatie was volkomen gerechtvaardigd gezien de bestuurlijke
context van gewenste transparantie en dus het niet verdoezelen van op zijn
minst discutabele besluiten. De rechter
heeft Roel Leers overigens van alle blaam gezuiverd.
Het tweede
punt is het verder vergroten van het winkelvloeroppervlak in het centrum van
Heerlen. Ik doel hier op de Plu, waar de Primark zich zal vestigen. De Primark
zal zeker een forse aantrekkingskracht hebben en als winkel een behoorlijk
aantal jaren economisch goed draaien. Maar er is al jaren een teveel aan
winkelvloeroppervlak in Heerlen en Parkstad Limburg en de leegstand is nu al
groot. Zie bijvoorbeeld ook het winkelcentrumplan van Kerkrade al met de
grootst mogelijke moeite tot stand komt
(waarbij de pessimist en/of de realist zegt dat het nooit meer wat wordt?).
Maar al vele jaren negeren bestuurders de inzichten van de retailnota’s van
Parkstad Limburg en houden vast aan ongefundeerd ‘groeidenken’. En de laatste
jaren wordt het overschot aan winkelvloeroppervlak alleen maar erger met de
sterke omzetgroei van het winkelen via websites.
Op zich is
een beleid gericht op een compact en wellicht kleiner winkelcentrum niet
verkeerd, maar het zomaar geheel willen sluiten en slopen van winkelcentrum ’t
Loon als gevolg van de gedeeltelijke verzakking, was een brug te ver. Dit zou
een koude sanering en een forse kapitaalvernietiging tot gevolg hebben
gehad. En dan is het overigens weinig
geloofwaardig dat dan tegelijkertijd nieuwe grootschalige winkels in de Plu en
het Maankwartier worden gepland.
Nu Arcus
zijn plek heeft gevonden naast Zuyd Hogeschool op Terworm, is de kritiek
geenszins verstomd over het verlies van levendigheid in het winkelcentrum. En
deze kritiek komt niet van de minsten. Daar werd al ten tijde van de besluitvorming
over de nieuwbouw van Arcus (ook een keuze van Riet de Wit) uitdrukkelijk voor
gewaarschuwd. Maar ook hier is er sprake van politiek erdoor gedouwde
besluiten.
Of het
Maankwartier een succes wordt, zal de tijd wel leren. Maar de vestiging van een
extra grote Jumbo supermarkt zal zeker negatieve consequenties hebben voor de
vele kleinere supermarkten in buurt- en wijkwinkelcentra. Want ook bij de
supermarkten is al jaren het aanbod groter dan dat er koopkracht is.
Daarbij is
het uit financieel oogpunt volstrekt niet logisch om in onze streek te bouwen
op zeer dure bouwgrond, terwijl er voldoende open plekken in de omgeving zijn.
Ik doel hier op de overkapping van de rails in het midden van het Maankwartier.
Het mag dan architectonisch en stedenbouwkundig een aardig hoogstandje zijn, de
investeringen voor deze bouwplek zijn mede vanwege de terechte
veiligheidsvoorschriften buiten proportioneel.
Daarbij komt
dat die plaat ook nog miljoenen duurder werd dan oorspronkelijk bij de
aanbesteding was geoffreerd. Door het onderzoek naar wie hiervoor
verantwoordelijk was, geheim te houden, werd het over de
gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014 heen getild.
Met
dergelijke fundamentele problemen, waaronder ook het gekunstelde ‘verhuizen’
van het nieuwe stadskantoor van de Plu naar het Maankwartier, mag het niet
verwonderlijk zijn dat het Maankwartier ook veel kritiek krijgt.
Dat is niet
simpel af te doen met ‘Heerlen kwaad willen doen’. Omdat veel kritiek is
onderbouwd met economische argumenten, is deze eerder goed bedoeld. En zou je
met even veel recht kunnen stellen dat een aantal van de voorgaande
ontwikkelingen en de bijbehorende politieke besluiten de gemeente financieel en
maatschappelijk meer kwaad dan goed hebben gedaan.