Opslag Belgisch kernafval voor de lange termijn in de buurt van Zuid-Limburg?

Opslag Belgisch kernafval voor de lange termijn in de buurt van Zuid-Limburg?

In België is door de instantie NIRAS[1] tot en met 13 juni een online publieksbevraging gehouden over de langetermijnopslag van hoogradioactief kernafval. Lees: de geologische eindberging voor honderdduizenden jaren! Locaties worden overal in België gezocht en dus ook aan de grenzen met Nederland, Duitsland en Luxemburg. In het voorstel wordt niet ingegaan op waar, wanneer en hoe een geologische berging gerealiseerd gaat worden. Wel wordt melding wordt gemaakt van zoekgebieden voor deze eindberging. Daarvan grenst er één aan Limurgt, namelijk het Land van Herve.

Het risico is aanwezig dat de geologische berging van het hoogradioactieve kernafval bij mogelijke lekkages een negatieve invloed op de kwaliteit van het Nederlandse grondwater in de grensstreek kan hebben. Dit vormt zo ook een gevaar voor de volksgezondheid via Nederlandse drinkwaterwinning uit grondwater.

Naar verwachting ontwikkelt NIRAS de komende maanden een beleidsvoorstel dat ter goedkeuring aan de Belgische federale regering zal worden voorgelegd.

Er is inmiddels al veel kritiek op de voorstellen[2]. Zo hebben de Waalse en Brusselse regering reeds aangegeven dat zij de geologische berging in de Ardennen niet zien zitten. Formeel zijn de inwoners en alle relevante instellingen van de grensregio’s in Nederland en Duitsland niet in de publieksbevraging van NIRAS meegenomen. Evenwel, de regering van Nordrhein-Westfalen heeft al kritiek op het plan geuit en het heeft al tot een diplomatieke rel tussen België en Luxemburg geleid. Ook de Nederlandse Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, Stientje van Veldhoven[3], heeft aan NIRAS verzocht Nederland te informeren over de verdere ontwikkelingen m.b.t. de geologische berging, in het bijzonder wanneer er locaties in de grensstreek met Nederland in beeld zijn/komen.

De ‘Lijn 50-gemeenten’ in Zuid-Limburg (Eijsden-Margraten, Gulpen-Wittem en Vaals) hebben al aangekondigd met de Belgische buren te gaan praten over deze plannen. Provinciale Staten van Limburg hebben op 26 juni jl. een motie[4] van Kathleen Mertens van GroenLinks, mede ondersteund door Marlou Jenneskens van D66 en Mariska Werrij-Wetzels van het CDA aanvaard, met alleen Forum voor Democratie tegen. In de motie worden Gedeputeerde Staten gevraagd om het dossier nucleaire eindberging in België op de voet te volgen en zowel Provinciale Staten als de inwoners van Limburg tijdig te informeren over de ontwikkelingen van het dossier zodat inspraakmogelijkheden in de toekomst ten volle benut kunnen worden. Portefeuillehouder is overigens de voorstander van kernenergie Ruud Burlet van FvD. Het tegenstemmen van FvD is een aardig staaltje van struisvogelpolitiek.

Overigens, als het risico op radioactieve vervuiling van grond- en oppervlaktewater niet kan uitgesloten, dan gelden de bezwaren tegen deze opslag ook voor andere gebieden waar vanuit België naar Nederland wordt afgewaterd. Denk daarbij ook aan het stroomgebied van de Maas (en de Schelde?) en een aantal kleinere grensoverschrijdende beken, waarvan het water uiteindelijk ook voor drinkwater wordt gewonnen.  

 

Bewerking van de teksten: Harrie Winteraeken

---

[1] NIRAS is de Nationale instelling voor radioactief afval en verrijkte splijtstoffen, die sinds 1980 verantwoordelijk is voor het veilige beheer van radioactief afval in België.

[2] Toelichting op de website van GroenLinks Limburg met een verklaring van GroenLinks en Bündnis90/Die Grünen: https://limburg.groenlinks.nl/nieuws/geen-achterkamertjespolitiek-met-kernafval-0  

[3]De Kamerbrief van staatssecretaris Stientje van Veldhoven: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2020/06/11/verschillende-onderwerpen-op-het-terrein-van-nucleaire-veiligheid-en-stralingsbescherming  

[4] De motie in Provinciale Staten van Limburg:

https://ris2.ibabs.eu/Reports/ViewListEntry/Limburg/7733937a-3220-4e6f-9e6d-84008c2824af

Gemeentehuis van Beekdaelen in Nuth en Schinnen?

 Dagblad De Limburger, 26 juni 2020:

 ‘Gemeentehuis Beekdaelen toch in bestaand gebouw’.

 “De gemeente koerst op een functioneel, duurzaam gebouw in de omgeving van de A76 of de Buitenring. Mogelijke plekken zijn (de omgeving van) het voormalige Afcent-terrein, in Schinnen, bedrijventerreinen De Breinder (Schinnen) en De Horsel (Nuth), de Naanhof en de entree of het centrum van Nuth”.

Reactie / ingezonden brief:

Het komt niet zo vaak voor dat men via het spoor van de ruimtelijke ordening en in het bijzonder de locatiekeuze een goede of negatieve oplossing kan vinden voor een divers probleem. Aan de orde is nu de bereikbaarheid van een nieuw gemeentehuis voor Beekdaelen. Een moeilijk probleem voor een gemeente met een ‘buitenmodelse’ vorm en veel kernen.

Het is echt niet meer van deze tijd dat de gemeenteraad een plek zoekt in de omgeving van de A76 of de Buitenring en dan worden er vooral bedrijfsterreinen en locaties buiten de bebouwde kom genoemd. Ze denken hierbij primair aan auto-bereikbaarheid. Ze willen blijkbaar wel een duurzaam gebouw maar geen toekomst bestendige mobiliteit. Een kantoor, zeker met publieksfunctie, hoort niet op een bedrijventerrein of in het buitengebied. Waarom wegen luchtkwaliteit, energietransitie en klimaatverandering niet zwaarder mee?

Een gemeentehuis hoort in een kern thuis en is daarmee ook goed bereikbaar met het openbaar vervoer en de fiets. De gemeente ontwerpt momenteel een ‘Beekdaelenroute’ voor het langzaam verkeer. Dat moet geen ‘rondje’ worden maar een heel verbindend netwerk.

Gelukkig noemt de gemeenteraad ook ‘de entree’ (ik neem aan via de Van Eynattenstraat) en het ‘centrum’ van Nuth. De plek van het oude gemeentehuis van Nuth is uit oogpunt van ruimtelijke ordening best redelijk. Handhaaf het gemeentehuis daar met als een tweede locatie het oude gemeentehuis van Schinnen, dat in Beekdaelen geografisch het meest centraal ligt.

Ps. Deze ingezonden brief is grotendeels gepubliceerd in Dagblad De Limburger van 6 juli 2020.